Navigatie overslaan
Story

Jorn-Ids Heins werkt aan baanbrekende technologie in het 3D-lab in Groningen

Jorn-Ids houdt een implantaat vast
3D-modellen van botten, een kaakimplantaat gemaakt met behulp van een 3D-printer, en zelfs Augmented Reality-brillen, waarbij artsen als het ware ‘door het lichaam van de patiënt heen kunnen kijken.’ Science Fiction? Allerminst. Het 3D-lab van het UMCG in Groningen onderzoekt de meest vooruitstrevende technieken, en sommige daarvan worden al wekelijks toegepast bij patiënten.

Vanuit het 3D-lab, dat zich in het hart van het UMCG bevindt, worden mensen met uiteenlopende klachten geholpen. Patiënten die bijvoorbeeld een implantaat nodig hebben nadat een tumor is verwijderd, of patiënten met meervoudige botbreuken. Deze faciliteit van het UMCG doet allerlei dingen waar 3D-technologie bij komt kijken, denk aan het maken van perfect op maat gemaakte implantaten, en 3D-geprinte chirurgische mallen. De afdeling werd opgericht in 2012, en was daarmee een van de eerste 3D-laboratoria in Nederland. 

Het 3D-lab wordt bemand door een team van vijftien gemotiveerde, veelal jonge artsen, techneuten en technisch geneeskundigen. En het 3D-lab is geen geïsoleerd eilandje binnen het UMCG. Elke dag is het een zoete inval van ‘medici uit alle windstreken.' “Meerdere keren per dag komen chirurgen binnen, of we iets kunnen meten, of we kunnen helpen bij complexe vraagstukken”, zo vertelt promovendus Jorn-Ids Heins. Hij begon twee jaar geleden aan een PhD-project bij het 3D-lab. 

Innovatief

Heins legt uit wat het 3D-lab zo innovatief maakt. “Neem een normale CT-scan. Die is tweedimensionaal: je krijgt dan een heleboel 2D-plaatjes. In het 3D-lab maken technici deze scan driedimensionaal, zodat je er helemaal om het onderwerp heen kunt draaien, maar er ook doorheen kunt kijken.” Dat niet alleen: je kunt in het lab ook operaties alvast virtueel uitvoeren. “Niet één keer, maar zo vaak je maar wilt. Zo zie je alvast hoe bepaalde keuzes uitpakken. Je kan de zaagsnede nog een paar centimeter verschuiven: toch iets meer naar links, of juist naar rechts. Zo kun je precies bepalen waar je tijdens de echte operatie moet boren en zagen voor het optimale resultaat.”

Hand Jorn-Ids Heins met mok
Fotograaf Julia Odenkirchen portret Jorn-Ids Heins 3D-lab

Nauwkeuriger opereren

De technologieën van deze afdeling hebben allerlei voordelen. “Het maakt de operaties voorspelbaarder. Doordat je de operatie al virtueel hebt kunnen uitvoeren, weet je wat je aantreft. Daarnaast kunnen artsen op deze manier een stuk nauwkeuriger te werk gaan, en het bespaart ook nog eens tijd tijdens de operatie.”

Spreken, ademhalen of eten

Iedereen binnen het 3D-lab heeft weer een eigen expertise. Jorn-Ids Heins richt zich met zijn PhD-project specifiek op Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie. “Stel: iemand heeft een tumor in de onderkaak. Die tumor moet eruit, maar daarvoor moet je ook een deel van de kaak weghalen. Dan blijft er een gat over. En daar moeten we iets voor terugplaatsen, anders kan het zomaar zijn dat de patiënt niet meer goed kan spreken, ademhalen of eten”, legt Heins uit. "Ik onderzoek of we de structuur van het implantaat zo veel mogelijk meer op bot kunnen laten lijken. Zo voorkomen we dat we de operatie over een paar jaar opnieuw moeten uitvoeren.” 

Elke dag is een beetje sightseeing.

Kop d’r veur

“Het werk in het 3D-lab geeft voldoening”, zegt Heins. “Werken bij bedrijven met winstoogmerk? Dat past niet bij me. Ik doe liever iets waarmee ik mensen help. Het gevoel dat ik iets toevoeg, iets nuttigs doe; daardoor ga ik met plezier naar mijn werk”. En deze mentaliteit kenmerkt het hele team. “We hebben allemaal de instelling van kop d’r veur: we pakken het samen op. Als groep zijn we wel van het aanpoten. Maar we doen ook regelmatig leuke dingen, zoals boulderen of andere leuke activiteiten”, vertelt Heins. 

Want leuke dingen doen, dat kan bijna nergens zo goed als in Groningen. “Het is een heel leuke stad, er gebeurt hier veel. Op het gebied van werk en innovatie, maar ook op het gebied van activiteiten en leuke dingen.” Heins, die in Friesland opgroeide, kwam hier zo’n acht jaar geleden om te studeren en hij woont en werkt hier nog altijd met plezier. “Ik fiets altijd naar mijn werk en dan kom ik langs de Grote Markt. Elke dag is een beetje sightseeing.”

Jorn-Ids voor een groene muur.
Fotograaf Julia Odenkirchen portret Jorn-Ids Heins 3D-lab